Go to Menu
Celebrating 25 Years of Voice! 🎉

Een gids voor webtoegankelijkheid: Wat is WCAG?

oktober 24, 2023 by Amy Foxwell
Persoon met een laptop open voor zich en koptelefoons op maakt aantekeningen in een schrift.

Als je organisatie een website heeft, moet die toegankelijk zijn voor mensen met een beperking. Ethisch gezien heb je de verantwoordelijkheid om zoveel mogelijk gebruikers van dienst te zijn – en er is geen goede reden om een aanzienlijk deel van je publiek te negeren. Dat geldt voor alle publieke en private websites, of die nu van een bedrijf, school, overheidsinstelling of een andere instelling zijn.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leven er wereldwijd meer dan 1 miljard mensen met minstens één beperking. In Nederland hebben 2 miljoen mensen een beperking. Ze zijn bijvoorbeeld slechtziend, blind of doof, of hebben psychische problemen of een lichamelijke of verstandelijke beperking.

Het doel van digitale toegankelijkheid is om een betere ervaring te bieden aan zoveel mogelijk mensen. Dit omvat mensen met een breed scala aan beperkingen, zoals:

  • Doven en slechthorenden
  • Mensen met een verminderd gezichtsvermogen
  • Mensen met cognitieve beperkingen of aandoeningen
  • Mensen met lichamelijke beperkingen
  • Mensen met verstandelijke beperkingen

Hoe kan een website voor al deze gebruikers beter toegankelijk gemaakt worden en hoe test je je content om er zeker van te zijn dat je op het juiste spoor zit?

Gelukkig zijn er gestandaardiseerde richtlijnen voor webtoegankelijkheid ontwikkeld. De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) zijn gepubliceerd door het World Wide Web Consortium (W3C), een internationale organisatie die ook standaarden maakt voor HTML- en CSS-programmeertalen. Hieronder leggen we uit hoe je door de WCAG-richtlijnen te volgen meer mensen kunt bereiken en beter kunt voldoen aan de Wet gelijke behandeling handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), de Europese toegankelijkheidswet (European Accessibility Act of EU-richtlijn 2019/882) en andere geldende wetgeving.

De rol van WCAG in de naleving van toegankelijkheidswetgeving

Vanaf 28 juni 2025 gaat de European Accessibility Act (Europese toegankelijkheidswet) formeel in, dit is internationale wetgeving op het gebied van digitale toegankelijkheid die veel breder van toepassing zal zijn. Dit betekent dat alle openbare websites en onder andere e-commerce-bedrijven (websites en webshops) digitaal toegankelijk moeten zijn. Ook nu al is er wetgeving van kracht. Sinds 2019 geldt er een wettelijke verplichting voor overheids- en semi-overheidsinstellingen om drempelvrije toegang te bieden tot hun websites. In Nederland bepaalt de Wet gelijke behandeling handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz) die inging op 1 januari 2020 dat onderscheid verboden is bij het aanbieden van of verlenen van toegang tot goederen of diensten. M.a.w. diensten moeten voor iedereen even toegankelijk zijn.

WCAG-webrichtlijnen definiëren hoe webinhoud toegankelijker kan worden voor mensen met een beperking. WCAG is de enige wereldwijd erkende richtlijn voor digitale toegankelijkheid en bovengenoemde wetten zijn gestoeld op WCAG ook al verwijzen zij er niet rechtstreeks naar. Bovendien ontwikkelt W3C WCAG met deze toegankelijkheidswetgeving en die van andere landen in gedachten. 

Kort gezegd, door je website, dienst of product WCAG conform te maken, voldoe je ook aan de geldende wetgeving.

WCAG bestaat uit succescriteria die toetsbaar zijn geformuleerd en zo gebruikt kunnen worden om content te toetsen op digitale toegankelijkheid. De richtlijnen zijn zo ontworpen dat ze gebruikt kunnen worden voor het toetsen van vrijwel alle soorten online content, inclusief mobiele apps en online documenten (zoals Adobe pdf’s).

De succescriteria zijn onderverdeeld in drie conformiteitsniveaus. Conformiteit wordt aangegeven met een indicatie van het niveau waaraan voldaan wordt. Dit zijn de drie conformiteitsniveaus van de WCAG succescriteria:

Schema met een toelichting op de niveaus A, AA en AAA voor de succescriteria van de WCAG.
  • Niveau A bevat de meest essentiële (en minst strenge) eisen voor toegankelijkheid.
  • Niveau AA bevat aanvullende criteria. De meeste websites zouden moeten streven naar conformiteit met niveau AA.
  • Niveau AAA bevat de strengste eisen. Sommige soorten content kunnen mogelijk niet aan alle succescriteria van niveau AAA voldoen.

Voor conformiteit met een bepaald niveau moet worden voldaan aan alle succescriteria van dat niveau maar ook van de lagere niveaus. Met andere woorden, om te voldoen aan WCAG niveau AA, moet je voldoen aan alle WCAG niveau AA en alle niveau A succescriteria.

Internationale toegankelijkheidswetgeving

Steeds meer landen hebben wetten rondom toegankelijkheid: ook als je bedrijf niet in een land is gevestigd, maar je er actief bent, ben je verplicht om de daar geldende toegankelijkheidswetgeving na te leven. Al deze wetten bepalen dat openbare en particuliere websites toegankelijk moeten zijn voor gebruikers met een beperking:

Dit is geen volledige lijst. Hoewel wetten (en straffen) per land verschillen, is WCAG een eenvoudige richtlijn voor het naleven van wetten voor digitale toegankelijkheid. Het is ook een krachtig hulpmiddel voor het maken van inclusieve content dat de beoogde doelgroepen zal bereiken: Toegankelijke websites scoren hoger in zoekresultaten en bieden gebruikers van alle niveaus een betere ervaring. WCAG volgen betekent simpelweg de best practices van webdesign volgen en nadenken over hoe gebruikers met een beperking jouw content zullen ervaren.

Waarom digitale toegankelijkheid goed is voor het bedrijfsleven

Zoals we hierboven hebben uitgelegd is digitale toegankelijkheid een juridische noodzaak. Maar dat is zeker niet de enige reden om te zorgen dat je website, product of dienst toegankelijk is. Hoe toegankelijker, hoe groter je afzetmarkt! Logisch. Als mensen met een beperking jouw website kunnen raadplegen, bereik je ook die mensen. Als je zorgt dat je website voldoet aan WCAG, wordt je bereik veel groter. En als maatschappelijk betrokken ondernemer wil je natuurlijk ook toegankelijk zijn voor iedereen. Maar ook mensen zonder beperking hebben baat bij een verbeterde toegankelijkheid. Dat levert je tevreden en terugkerende klanten op.

Lees wat MKB Toegankelijk, een programma van MKB-Nederland en VNO-NCW, te zeggen heeft over het belang en de voordelen van toegankelijkheid voor ondernemers.

WCAG 101: De vier basisprincipes van toegankelijkheid

Nu we hebben uitgelegd waarom WCAG belangrijk is, gaan we het hebben over hoe het werkt. Op het eerste gezicht kan WCAG overweldigend lijken, maar het valt uiteen in kleine, logische richtlijnen, gebaseerd op vier overkoepelende principes. Door elk van deze principes goed toe te passen tijdens de ontwerpfase van je website zul je ook grotere kans hebben om bij toetsing aan de succescriteria van WCAG te voldoen.

Op het eerste gezicht kan WCAG overweldigend lijken, maar het valt uiteen in kleine, logische richtlijnen, gebaseerd op vier overkoepelende principes.

Zoals we al hebben opgemerkt, kunnen beperkingen mensen op zeer verschillende manieren beïnvloeden. Sommige mensen met een visuele beperking gebruiken screenreaders (software die voorleest wat op het scherm staat), terwijl anderen een beeldschermvergroter gebruiken. Mensen met neurocognitieve aandoeningen kunnen hun browserinstellingen wijzigen om content met een specifiek lettertype te bekijken, terwijl mensen met fysieke beperkingen misschien liever alleen een toetsenbord gebruiken om te navigeren en niet ook de muis.

Beperkingen hebben dus op verschillende manieren invloed op mensen. Hoe kan dan één set richtlijnen, de WCAG, de ervaringen verbeteren voor vrijwel elke gebruiker met een beperking?

WCAG succescriteria zijn georganiseerd rond vier principes, die een sterke basis vormen voor een toegankelijk ontwerp. Door deze principes toe te passen bij het ontwerpen van je website (of mobiele app, of elk ander digitaal product), creëer je zowel betere als meer toegankelijke content.

Pas deze basisprincipes van toegankelijkheid toe. Ze zijn essentieel voor het begrijpen en toepassen van de WCAG aanbevelingen en voor het voldoen aan de WCAG succescriteria. Als je bedrijf zich committeert aan deze principes, kun je een duurzame strategie opbouwen.

Dit zijn de vier principes voor webtoegankelijkheid: Content moet waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust zijn. Hieronder geven we de definitie van WCAG voor elk principe en onze interpretatie ervan.

Overzicht van de vier principes van toegankelijkheid: waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust.

1. Waarneembaar

“Informatie en componenten van de gebruikersinterface moeten toonbaar zijn aan gebruikers op voor hen waarneembare wijze.”

Dit betekent dat je content moet aanbieden zodat het kan worden waargenomen met verschillende types van zintuiglijke waarneming. Als je website bijvoorbeeld een video bevat zal het alleen waarneembaar zijn voor mensen met auditieve beperking als je ondertiteling toevoegt en voor mensen met een visuele beperking moet je juist audiodescriptie toevoegen om de video voor hen waarneembaar te maken.

2. Bedienbaar

“Componenten van de gebruikersinterface en navigatie moeten bedienbaar zijn.”

Mensen moeten je website kunnen bedienen, ongeacht de methode die ze daarvoor kiezen. Veel mensen met een visuele beperking gebruiken bijvoorbeeld een toetsenbord om op internet te surfen (ze gebruiken geen muis).

Als je website niet toegankelijk is voor gebruikers die met een toetsenbord moeten navigeren (het bedienen van een muis vereist visuele vaardigheden), is hij niet bruikbaar voor die gebruikers. Je website vereist een interactie die zij niet kunnen uitvoeren. Zie voor voorbeelden van toetsenbordnavigatie onze gids voor toetsenbordnavigatie voor ReadSpeaker webReader.

3. Begrijpelijk

“Informatie en de bediening van de gebruikersinterface moeten begrijpelijk zijn.”

Stel dat je website wel toegankelijk is met een toetsenbord, maar dat gebruikers dankzij een JavaScript op de Enter-toets moeten drukken in plaats van op de Tab-toets om naar beneden te scrollen.

Dat is niet goed voor de toegankelijkheid, want het is niet wat gebruikers verwachten. Als je de gebruiker geen duidelijke instructies geeft, begrijpen zij niet hoe zij de interface moeten bedienen. In het beste geval zal je website mensen die afhankelijk zijn van toetsenbordnavigatie frustreren; in het slechtste geval kunnen zij pas de controle over hun computer terugkrijgen als ze het juiste commando hebben geraden.

4. Robuust

“Content moet voldoende robuust zijn om betrouwbaar geïnterpreteerd te kunnen worden door een breed scala van user agents, met inbegrip van hulptechnologieën.”

Ondersteunende technologieën (assistive technology, AT) zijn apparaten en software-applicaties die mensen met een beperking in staat stellen of het hen gemakkelijker maken gebruik te maken van het internet. Een bekend voorbeeld is de schermlezer, die alle tekst op het scherm converteert naar menselijke spraak met behulp van tekst-naar-spraaktechnologie (TTS) – en dat is slechts één voorbeeld van de vele use cases van TTS.

TTS kan jouw website, app of product helpen een breder publiek te bereiken en dus robuuster te zijn. Neem contact op met ReadSpeaker voor meer informatie over TTS voor digitale toegankelijkheid.

Content is robuust als de juiste code en markup wordt gebruikt voor een juiste interpretatie door de diverse ondersteunende technologieën die de content moeten kunnen interpreteren of omzetten. Een juist gebruik van semantische HTML en WAI-ARIA (Web Accessibility Initiative – Accessible Rich Internet Applications) is bijvoorbeeld belangrijk om content in een andere opmaak te kunnen omzetten of correct te kunnen voorlezen zodat je een betere ervaring voor gebruikers met visuele beperkingen. Er is ook een goede kans dat je site dan goed werkt voor mensen die andere soorten AT gebruiken, waaronder technologieën die nog niet algemeen beschikbaar zijn.

Hoe pas je de WCAG toe op websites en mobiele apps?

De beste manier om te zorgen voor een WCAG-conforme website of app, is regelmatig naar de richtlijnen te kijken tijdens het ontwerpen en ontwikkelen van je content. Als je wacht met nadenken over toegankelijkheid tot je website is gepubliceerd, ben je meer tijd (en geld) kwijt aan het alsnog toegankelijker te maken. Toch zijn er ook eenvoudige stappen die je kunt nemen om de toegankelijkheid van websites die al in de lucht zijn te verbeteren – en ten minste één grote fout die je moet vermijden.

Drie stappen voor het verbeteren van de toegankelijkheid van websites (en iets om te vermijden)

Wanneer je gaat kijken naar webtoegankelijkheid, kom je bedrijven tegen die multifunctionele toegankelijkheidsplugins aanbieden. Deze worden “accessibility overlays” genoemd. Als aanbieders van deze overlays beloven dat ze al je toegankelijkheidsproblemen in één keer oplossen, wees dan op je hoede.

Toegankelijkheid kan het beste worden benaderd als een allesomvattende ontwerpfilosofie, niet als een “probleem” dat met één enkele oplossing kan worden opgelost. Erger nog, sommige accessibility overlays kunnen schermlezers en andere hulpmiddelen verstoren. Dat maakt de dingen erger, niet beter.

In plaats van te zoeken naar een pasklare oplossing, moet je individuele toegankelijkheidsvereisten één voor één aanpakken. Hier volgt een proces in drie stappen voor het realiseren van je wens om jouw website goed digitaal toegankelijk te maken.

Stap 1: Maak een inventaris van je site.

Toegankelijkheidsfouten zijn gemakkelijker op te sporen als je een volledig overzicht hebt van de pagina’s, de verschillende vormen van gebruikersinterface (menu’s, tabbladen, knoppen e.d.) en de digitale bronnen op je site. Deze inventarisatie helpt je ook bij het organiseren van je doorlopende inspanningen om de toegankelijkheid te verbeteren.

Stap 2: Test of je site voldoet aan WCAG.

Regelmatig testen is de beste manier om te meten in hoeverre je site voldoet aan WCAG. Een combinatie van geautomatiseerd en handmatig testen is het meest effectief. Zie het hoofdstuk Content testen op WCAG-conformiteit voor meer informatie.

Stap 3: Voeg functionaliteit toe die toegankelijkheidsgebreken wegneemt.

Testen zullen duidelijk maken waar je site niet zo toegankelijk is als hij zou kunnen zijn. Er zijn veel manieren om deze problemen op te lossen (en veel potentiële problemen om op te lossen). Je zou een tekst-naar-spraaktool (TTS) kunnen inbouwen waar sitebezoekers gebruik van kunnen maken als zij dat willen. Je kunt extra functies toevoegen, zoals tekstvergroting, paginamaskers of TTS waarbij de voorgelezen tekst wordt gehighlight. Er kunnen ook dingen zijn die handmatig verbeterd moeten worden, zoals het toevoegen van beschrijvingen aan alle afbeeldingen (tekstalternatieven, alternative text) die kunnen worden voorgelezen door schermlezers of TTS.

Elk WCAG-succescriterium is zodanig verwoord dat het een uitkomst heeft van ‘geslaagd’ of ‘niet geslaagd’. Laten we eens kijken naar een aantal succescriteria en wat veelgemaakte fouten zijn die ertoe kunnen leiden dat je content niet slaagt voor bepaalde criteria.

Schema met definities van enkele WCAG-succescriteria.

WCAG 2.1 Succescriterium 1.1.1: Niet-tekstuele content

“Alle niet-tekstuele content die aan de gebruiker wordt gepresenteerd, heeft een tekstalternatief dat een gelijkwaardig doel dient.”

Het allereerste WCAG-criterium vereist een tekstalternatief voor alle niet-tekstuele content, met beperkte uitzonderingen. Dit is vooral belangrijk voor afbeeldingen: Elke afbeelding moet alternatieve tekst bevatten (ook wel “alt-tekst” of “image alt tags” genoemd) die het doel en de functie van de afbeelding beschrijft.

Het ontbreken van alternatieve tekst wordt vaak genoemd in rechtszaken over webtoegankelijkheid, waaronder Robles v. Domino’s Pizza LLC, een belangrijke zaak in de VS die hielp vaststellen dat de ADA van toepassing is op online content in de VS.

Om aan dit criterium te voldoen, moet je dus alternatieve tekst toevoegen voor alle afbeeldingen, grafieken, animaties en andere soorten content met een visuele inslag.

WCAG 2.1 Succescriterium 1.4.3: Contrast (minimum)

“De visuele weergave van tekst en afbeeldingen van tekst heeft een contrastverhouding van ten minste 4,5:1 […] Grote tekst en afbeeldingen van grote tekst hebben een contrastverhouding van ten minste 3:1”

De contrastverhouding is het verschil in luminantie (of licht) tussen de tekst en de achtergrond. Tekst met een laag contrast kan voor sommige gebruikers moeilijk te lezen zijn, vooral voor mensen met kleurenblindheid en andere visuele beperkingen.

Problemen met kleurcontrast komen vaak voor, maar je kunt deze fout gemakkelijk voorkomen. Webdesigners kunnen de contrastverhouding van alle kleurenparen testen met gratis online tools zoals de a11y® Color Contrast Accessibility Validator.

WCAG 2.1 Succes Criterium 1.3.1: Info en relaties

“Informatie, structuur en relaties overgebracht door presentatie kunnen door software bepaald worden of zijn beschikbaar in tekst.”

Kunnen door software bepaald worden betekent dat de informatie beschikbaar is voor software. Als je bijvoorbeeld een webformulier hebt met bepaalde verplichte velden, moeten gebruikers begrijpen welke velden verplicht zijn. Als ze het formulier niet kunnen verzenden omdat een van die velden ontbreekt, moet hun software hen kunnen vertellen waarom. Je kunt deze informatie communiceren aan gebruikers die visueel ingesteld zijn door het veld rood te maken, maar mensen die geen visuele informatie kunnen waarnemen, hebben een andere aanwijzing nodig. Een eenvoudige manier om die informatie te geven: Markeer de verplichte velden met een sterretje en vermeld vervolgens “Velden gemarkeerd met een sterretje zijn verplicht.” in de instructies voor het invullen van het formulier.

WCAG 2.1 Succescriterium 2.4.4: Linkdoel (in context)

“Het linkdoel kan bepaald worden uit enkel de linktekst of uit de linktekst samen met zijn door software bepaalde linkcontext, behalve daar waar het doel van de link een dubbelzinnige betekenis kan hebben voor gebruikers in het algemeen.”

Dit komt erop neer dat mensen voldoende informatie moeten krijgen via de tekst achter een link, de ankertekst, die ze kunnen lezen of middels TTS kunen horen, om te bepalen of ze de link willen volgen. Als je linktekst “klik hier” of “lees meer” luidt, geef je gebruikers niet genoeg informatie. Een linktekst moet beschrijvend zijn: bijvoorbeeld “lees meer over X, Y of Z.” Geef een link naar een artikel over AI in het onderwijs als ankertekst bijvoorbeeld “Lees meer over AI in het onderwijs“. Dat geeft gebruikers genoeg informatie om te beslissen of ze de link willen volgen.

WCAG 2.1 Succescriterium 1.2.2: Ondertitels voor doven en slechthorenden (vooraf opgenomen)

“Er worden ondertitels voor doven en slechthorenden geleverd voor alle vooraf opgenomen audiocontent in gesynchroniseerde media, behalve als het mediabestand een media-alternatief voor tekst is en duidelijk als zodanig is gelabeld.”

Deze vereiste verwijst over het algemeen naar multimedia-video’s, presentaties en andere content die audio en video combineert.

Ondertiteling stelt mensen in staat jouw media te begrijpen, zelfs als ze de audio niet kunnen (of willen) horen. Door ondertiteling te geven, bereik je een veel breder publiek: uit een Facebook-onderzoek bleek dat ondertiteling de weergavetijd van videoadvertenties verhoogt met gemiddeld 12%.

Dit zijn slechts een paar voorbeelden van de bijna 80 succescriteria die te vinden zijn in WCAG versie 2.1. (We leggen WCAG versies uit in het volgende hoofdstuk.) Ongeacht naar welk criterium je kijkt, de beste manier om succes te bepalen blijft hetzelfde: testen op toegankelijkheid.

Content testen op WCAG-conformiteit

Als een website voldoet aan alle WCAG niveau A en AA succescriteria, wordt die website over het algemeen beschouwd als toegankelijk voor de meeste mensen. Om te weten of je content inderdaad voldoet aan die criteria moet je deze regelmatig testen aan de hand van de richtlijnen.

Om te weten of je content conform WCAG is, moet je deze regelmatig testen aan de hand van de succescriteria.

Elke versie van WCAG voegt nieuwe succescriteria toe en het W3C raadt aan om content te testen aan de hand van de meest recente officiële aanbevelingen voor optimale toegankelijkheid.

Aan welke versie van WCAG moet je voldoen? Dat hangt af van wanneer je dit leest. Op het moment van publicatie van deze blog (Q4 2023) is dat WCAG 2.1. WCAG 2.2 is al gepubliceerd en binnen afzienbare tijd zal het verplicht zijn daaraan te voldoen. Elke versie van WCAG 2 is achterwaarts compatibel. Dat betekent dat WCAG 2.2 alle succescriteria van WCAG 2.1 bevat. ReadSpeaker heeft alvast gezorgd dat ReadSpeaker webReader, hun TTS-oplossing voor websites, aan WCAG 2.2 voldoet.

Ondertussen wordt ook aan WCAG 3.0 al gewerkt. Deze is nog in een vroeg ontwerpstadium en het zal naar verwachting nog jaren duren voordat die wordt uitgebracht. Volgens de auteurs zal WCAG 3 nieuwe scoringsmechanismen introduceren, waardoor het niet achterwaarts compatibel zal zijn met WCAG 2.

Twee manieren om WCAG-conformiteit te testen

WCAG 2.1 bevat in totaal 78 succescriteria en WCAG 2.2 zal naar verwachting 9 nieuwe succescriteria introduceren. Hoe kun je je content toetsen aan zoveel vereisten?

Experts op het gebied van digitale toegankelijkheid raden aan om een combinatie van twee technieken te gebruiken:

  • Geautomatiseerde audits maken gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) om te toetsen of content slaagt of faalt aan WCAG-succescriteria. AI-tests zijn goedkoop en snel, maar niet zo grondig als handmatige toetsen.
  • Handmatige toetsen wordt gedaan door getrainde toegankelijkheidsexperts. Idealiter worden handmatige toetsen uitgevoerd door mensen die een beperking hebben of aanzienlijke ervaring met schermlezers en andere ondersteunende technologieën (AT).

Geautomatiseerd toetsen is goedkoop en het is niet perfect: Sommige succescriteria vereisen een menselijke beoordeling. Een AI-tool kan je bijvoorbeeld vertellen of je afbeeldingen alternatieve tekst hebben, maar kan niet beoordelen of je alt-tekst de afbeelding wel nauwkeurig beschrijft.

Geautomatiseerd toetsen is goedkoop en het niet perfect: Sommige succescriteria vereisen een menselijke beoordeling.

Door beide technieken te gebruiken, kun je je content grondig testen zonder dat de kosten de pan uit rijzen. Hieronder geven we een paar aanvullende tips voor het toetsen van je content.

  • Laat het toetsen op WCAG-conformiteit niet doen door één persoon. Deze aanpak is niet duurzaam; als de persoon je organisatie verlaat, moet je weer van voren af aan beginnen. Laat het door een divers team doen, liefst ook met mensen met een beperking
  • Zorg ervoor dat alle betrokkenen de doelen van toegankelijkheid begrijpen. Iedereen speelt een rol in de toegankelijkheid: Ontwerpers moeten geschikte kleurencombinaties kiezen; ontwikkelaars moeten schone, AT-vriendelijke code schrijven; en content schrijvers moeten subkoppen en lijsten (zoals deze) gebruiken om de content leesbaar te houden.
  • Toets je producten vaak. Begin al met toetsen in de eerste fase van de ontwikkeling.
  • Publiceer een toegankelijkheidsverklaring met de stappen die je hebt genomen en je langetermijndoelen. Neem contactinformatie op en luister naar alle feedback die je van je gebruikers krijgt.

Het is goed om transparant te zijn over je inspanningen op het gebied van toegankelijkheid. Als je een externe toegankelijkheidsexpert inhuurt voor een audit, deel de resultaten dan vrijelijk. Hier is bijvoorbeeld ReadSpeakers laatste toegankelijkheidsaudit van adviesbureau ILUNION Accesibilidad S.A.

En nog een voorbeeld: Hier is de laatste toegankelijkheidsverklaring voor ReadSpeaker webReader, onze TTS-oplossing voor websites.

Lever je producten of diensten aan federale instanties in de VS, dan moet je ook een Voluntary Product Accessibility Template, of VPAT®, beschikbaar maken. Dit document toont aan dat je dienst of product voldoet aan de normen voor toegankelijkheid van federal Section 508. Benieuwd hoe dat eruitziet? Hier is de VPAT voor ReadSpeaker webReader.

Stap één voor het oplossen van een toegankelijkheidsprobleem: de bedoeling begrijpen

Als je WCAG doorneemt en je content gaat toetsen op de succescriteria, vind je misschien tientallen problemen die moeten worden opgelost om je website of digitale product of service toegankelijker te maken.

Daarbij komt dat soms het oplossen van het ene probleem een geheel nieuwe tekortkoming voor de toegankelijkheid introduceert. Je moet bijvoorbeeld alternatieve tekst toevoegen aan je afbeeldingen; als je beschrijvingen echter niet nauwkeurig of extreem lang zijn, vormt dat weer een toegankelijkheidsbeperking.

WCAG biedt richtlijnen voor de aanpak van elk succescriterium, die je kunt vinden op de pagina’s in WCAG 2.1 Understanding. Wanneer je elk succescriterium doordacht benadert, kun je het doel ervan begrijpen.

Kom je een toegankelijkheidsbarrière tegen bij het toetsen op een bepaald criterium, stel jezelf dan de volgende vragen voordat je een oplossing bedenkt:

  • Waarom is dit een probleem?
  • Hoe beïnvloedt het gebruikers?
  • Wat is de beste manier om het probleem op te lossen?
  • Hoe beïnvloedt het oplossen van het probleem de rest van mijn content?

WCAG is het meest effectief als je digitale toegankelijkheid een hoge prioriteit geeft. Door je de bovenstaande vragen te stellen kun je de bedoeling achter de vereisten begrijpen (en voorkomen dat je steeds weer dezelfde problemen moet oplossen).

Waarom WCAG meer is dan een eenvoudige checklist

Het is waar dat voldoen aan alle WCAG Level A/AA succescriteria de toegankelijkheid van je website of digitale product of dienst verbetert. Het doel van digitale toegankelijkheid is echter om iedereen de best mogelijke ervaring te bieden, niet om vakjes af te vinken op een lijst met vereisten. Om echt toegankelijke digitale content te maken, moet toegankelijkheid een leidend principe zijn dat elke ontwerpbeslissing die je neemt beïnvloedt. Dat vergt toewijding.

Waarom al die moeite doen? Om te beginnen heeft iedereen baat bij toegankelijkheid, ook mensen die geen beperking hebben. Keer op keer zien we dat technologieën die zijn ontwikkeld met het oog op toegankelijkheid voor een bepaalde doelgroep ook standaard worden gebruikt door andere gebruikers.

Iedereen heeft baat bij toegankelijkheid, ook mensen die geen beperking hebben.

De modus hoog contrast (“donkere modus) werd bijvoorbeeld ontworpen om tekst leesbaarder te maken voor mensen met een visuele berperking, zoals kleurenblindheid, maar sloeg al snel aan bij miljoenen gebruikers die de voorkeur geven aan een donkere esthetiek. Ondertiteling werd ontwikkeld voor mensen met gehoorproblemen, maar veel mensen – waaronder maar liefst 70% van de Gen Z-kijkers (in de VS) – geven de voorkeur aan video’s met ondertiteling. En een onderzoek wees uit dat slechts 5% van de studenten aan colleges in de VS ondersteunende technologie gebruikt vanwege een beperking terwijl maar liefst 18% aangaf dergelijke hulpmiddelen “noodzakelijk” te vinden.

Tekst naar spraak (TTS) is misschien wel het beste voorbeeld van een verbetering op het gebied van digitale toegankelijkheid met ingrijpende gevolgen voor iedereen. De eerste TTS-systemen werden ontwikkeld om mensen met een visuele beperking toegang te geven tot geschreven content, maar inmiddels is het een essentieel onderdeel van het technologielandschap: als je vandaag met Alexa, Siri of een andere stemassistent hebt gesproken, heb je TTS gebruikt. Schermlezers maken ook gebruik van TTS. En de feedback van mensen met een beperking heeft leveranciers van TTS geholpen bij het maken van levensechte digitale stemmen.

WCAG-conforme TTS in actie: ReadSpeaker en UMC Utrecht

De website van UMC Utrecht, umcutrecht.nl, heeft de voorleesknop van ReadSpeaker webReader geïntegreerd zodat gebruikers tekst op pagina’s kunnen laten voorlezen. Deze tool voldoet aan de WCAG 2.1 AA standaarden en natuurlijk helpt TTS ook de site als geheel om aan WCAG te voldoen.

Deze TTS-tool hindert schermlezers niet. Om deze te gebruiken hoeft een sitebezoeker alleen maar op de voorleesknop te klikken. Bovendien is via diezelfde voorleesknop een menu te openen met extra functionaliteiten zoals vergrote tekstweergave, een paginamasker, mp3-downloads, enz. Dit is een voorbeeld van een ondersteunende technologie (AT) die extra functionaliteit biedt voor lezers die dat willen, zonder problemen te veroorzaken voor de andere gebruikers, ook niet diegenen die andere traditionele AT gebruiken zoals een schermlezer.

De samenwerking tussen UMC Utrecht en ReadSpeaker toont hoe tekst-naar-spraak kan worden ingezet om te voldoen aan bepaalde WCAG normen en de toegankelijkheid van websites kan verbeteren.

Bij ReadSpeaker streven we ernaar dat het integreren van voorleestechnologie in websites en alle digitale content de norm wordt, zodat iedereen toegang heeft tot digitale content en online ervaringen aantrekkelijker worden.

We begrijpen ook dat digitale toegankelijkheid niet ophoudt bij WCAG. Wanneer organisaties toegankelijkheid als een kernwaarde beschouwen en ook stappen zetten om hun content zo aan te bieden dat iedereen het tot zich kan nemen, profiteren gebruikers daar echt van en bedrijven ook! Mensen zullen merken met sterke kernwaarden eerder steunen en na verloop van tijd heeft toegankelijkheid een enorm rendement op investering. Als je je committeert aan toegankelijkheid, kan ReadSpeaker jouw bedrijf met tekst-naar-spraakoplossingen helpen de volgende stappen te zetten.

Klaar om aan de slag te gaan? Neem contact op met ReadSpeaker om de ideale tekst-naar-spraakoplossing te vinden om je website, app of digitale product of dienst toegankelijker te maken.

Related articles
Gebruik vandaag nog tekst-naar-spraak

Maak je producten aantrekkelijker met onze spraakoplossingen.

Contact